Streszczenia-lektur

Homer „Odyseja” – krótkie streszczenie lektury

Homer był greckim pieśniarzem wędrownym, którego uważa się za ojca poezji epickiej. Jego utwory wywarły ogromny wpływ na lirykę grecką i rzymską. Żył w VIII wieku p.n.e. Do jego dzieł zalicza się dwa eposy „Iliadę” i „Odyseję”. „Odyseja” składa się z 24 ksiąg i napisany jest heksametrem. Epopeja ta przedstawia wędrówkę Odyseusza do ojczyzny po wojnie trojańskiej, w trakcie której musi przezwyciężyć wiele trudności. Pierwsze cztery pieśni poświęcone są Telemachowi, synowi Odyseusza, który poszukuje ojca. Z kolei następne przedstawiają przygody Odyseusza podczas powrotu do domu. 

Krótkie streszczenie „Odysei”

1. Atena prosi o łaskę dla Odyseusza, który miał spore zasługi w wojnie trojańskiej. Jednak jej przeciwnikiem jest Posejdon, który mści się za oślepienie Polyfema przez Odyseusza.

2. W tym czasie Telemach żali się Atenie przybyłej pod postacią mężczyzny, że w ich domu panoszą się zalotnicy. Telemach traci nadzieję na powrót ojca. Atena radzi mu, by ruszył do Sparty na spotkanie z dawnymi towarzyszami Odyseusza.

3. Nim Telemach ruszył w podróż, na zgromadzeniu ludowym skarży się na zalotników i mówi o swoim ojcu który być może jeszcze żyje, ci jednak się nie przejęli. Telemach przybył do Pylos, króla Nestora. Następnie popłynął do Sparty do króla Menelaosa, który powrócił z wojny trojańskiej. Opowiedział Telemachowi o wojnie, swoich przygodach i o tym, że Odyseusz zamieszkuje na wyspie Ogigii u nimfy Kalipso.

4. Kolejne pieśni rozpoczynają opowieść o przygodach Odyseusza. Po zakończonej wojnie trojańskiej, Odyseusz ruszył wraz z flotą 12 statków do Itaki. Po drodze napotkali jednak niepomyślne wiatry zesłane przez Posejdona, które zapędziły ich do krainy Kikonów. Żołnierze Odyseusza zrabowali tamtejsze miasto, jednak podczas bitwy zginęło wielu ludzi Odyseusza a ci, którzy przeżyli, musieli uciekać z wyspy.

5. Kolejnym miejscem, do których dopłynęli, były wybrzeża krainy Lotofagów, którzy żywili się lotosem. Jednak każdy, kto zjadł zbyt wiele tego zioła, tracił pamięć i nie chciał opuszczać tej krainy. Szybko więc stamtąd odpłynęli.

6. Następnie Odyseusz wraz z towarzyszami udali się na kolejną wyspę, gdzie dostrzegli jaskinię, przy której była dobrze wyposażona spiżarnia oraz zwierzęta. Odyseusz wraz z towarzyszami rabowali te zapasy, aż pojawił się ich właściciel, Cyklop Polifem. Uwięził on Odyseusza i jego żołnierzy w jaskini i każdego dnia zjadał kilku ludzi. Po kilku dniach Odyseusz opowiedział mu swoją historię, powiedział że ma na imię „Nikt” i poczęstował winem. Następnie, kiedy cyklop zasnął, wypalił mu oko, wtedy przybiegły inne Cyklopy i kiedy pytały kto mu to zrobił, Polifem odpowiadał że „Nikt”.

7. Odyseusz wraz z towarzyszami przywiązali się pod brzuchami baranów, by wydostać się z jaskini. Kiedy Cyklop wypuścił zwierzęta na łąkę, Odyseusz z innymi uciekli na statki. Kiedy odpływali, Odyseusz krzyczał do Polifema, żeby zapamiętał jego imię „Odyseusz”. Wtedy cyklop poprosił swojego ojca, Posejdona, by ten rzucił klątwę na niego. Od tego momentu Posejdon utrudniał Odyseuszowi powrót do domu.

8. Odyseusz dotarł do Eolii, gdzie mieszkał król wiatrów Eol. Odyseusz opowiedział mu swoje przygody, za co król nagrodził go woreczkiem, w którym mieściły się pomyślne wiatry oraz złe wichury. Statki ruszyły i pomyślnie kierowały się do Itaki, wypuszczając przyjazne wiatry. Jednak w czasie podróży towarzysze Odyseusza wypuścili również nieprzyjazne wiatry i znaleźli się oni ponownie u wybrzeży Eolii. Jednak tym razem król Eol nie przywitał ich przyjaźnie i nie wspomógł przyjaznym wiatrem.

9. Odyseusz z towarzyszami z braku wiatru musieli wiosłować, by dotrzeć do kolejnej krainy. Dotarli do lądu zamieszkanego przez olbrzymów-ludożerców Lestrygonów. Ludożercy po przybyciu statków, zniszczyli flotę Odyseusza, on sam wraz z grupką żołnierzy zdołał uciec jedynym, ocalałym statkiem.

10. Na kolejnej wyspie część załogi ruszyła w głąb lądu i dotarła do zamku boginki o imieniu Kirke. Była ona córką króla Słońca i czarodziejką. Kiedy podróżnicy jedli u niej ucztę, ta zamieniła ich w świnie. Jedynie jeden z nich zdołał uciec i opowiedzieć Odyseuszowi o tych wydarzeniach. Odyseuszowi pomógł Hermes, który podarował mu ziele leczące zły urok. Ostrzegł też Odyseusza, by nie dał się dotknąć różdżką Kirke. Odyseusz uratował siebie i swoich towarzyszy, po czym Kirke go przeprosiła i przywróciła wszystkim  jego żołnierzom dawną postać. Odyseusz na wyspie Kirke spędził rok, gdzie dowiedział się że musi udać się do wieszcza Tejrezjasza, by dowiedzieć się, jak znieść klątwę bogów.

8. Odyseusz z towarzyszami popłynął do krainy Kimeryjczyków, gdzie Odyseusz złożył ofiary umarłym. Woń zabitych zwierząt zwabiła dusze, a wśród nich był wieszcz Tejrezjacha. Ten opowiedział mu, że gniewu Posejdona nie da się ukoić i czeka go jeszcze wiele lat tułaczki. Wśród zmarłych Odyseusz zobaczył również swoją matkę, od której dowiedział się, że Penelopa czeka wiernie na niego, jego syn Telemach dorasta a stary król zamieszkał na wsi.

11. Odyseusz odpłynął stamtąd z powrotem do czarodziejki Kirke, która ostrzegła go przed Syrenami, które zwodzą podróżnych śpiewem oraz potworami morskimi, Scyllą i Chabrydą. Scylla była potworem morskim o dwunastu łbach i sześciu głowach, natomiast Chabryda wciągała morze wraz ze statkami i podróżnymi i z powrotem je wypluwała. Kiedy statek Odyseusza płynął obok skał, na których przesiadywały Syreny, ten kazał swoim towarzyszom zalepić sobie uszy woskiem a siebie przywiązać do masztu. W ten sposób wszyscy zostali uratowani a on sam wysłuchał pięknego śpiewu Syren. Przepływając obok skał zamieszkałych przez Scyllę i Chabrydę, Odyseusz stracił sześciu ludzi.

12. Odys z resztką załogi dopłynął do krainy Słońca, wyspy Trynakrii. Odyseusz mimo głodu zabronił swoim towarzyszom zabijać jakiekolwiek zwierzęta, jednak ci go nie posłuchali i zabili kilka wołów. Kiedy odpływali z wyspy, rozpętała się burza. Piorun trafił w okręt, który zatonął. Cała załoga zginęła poza Odyseuszem, który płynął na tratwie. Szczęśliwie ominął skały Scylli i Chabrydy i zdołał dopłynąć do wyspy Ogigia. Tam obudził się na brzegu i spotkał nimfę Kallipso. Ta zaprowadziła go do swojego domu i Odyseusz spędził z nią kilka lat.

13. Odyseusz ciągle zbierał się do podróży powrotnej, a nimfa, która się w nim zakochała, go zatrzymywała. Jednak za namową Hermesa, Kalipso zdecydowała się wypuścić Odyseusza. Jednak kiedy tylko Odys odpłynął z wyspy Kalipso, Posejdon wzburzył morze i jego łódź została zniszczona. Bohaterowi pomogła boginka morska Leukotea, która podarowała mu przepaskę chroniącą przed zatonięciem. Odyseusz zaczął płynąć w kierunku lądu, jednak morze ciągle go wchłaniało. W końcu zobaczył ujście rzeki i cały czas płynął, jednocześnie się modląc do bóstwa tej rzeki. Jego modlitwy zostały wysłuchane, Odyseusz w końcu wyszedł na brzeg, oddał bogince Leukotei przepaskę i wykończony zasnął w lesie.

14.  Odyseusza obudził śmiech ludzi, okazało się że nad rzeką bawi się królewna Nauzykaa z dziewczętami. Dziewczęta przestraszone uciekły przed brudnym mężczyzną, natomiast królewna dała mu czyste ubranie i odwiozła pod bramy miasta. Od tego momentu towarzyszyła mu Atena pod postacią dziewczynki. Bogini okryła bohatera niewidzialnym obłokiem i dzięki temu Odyseusz mógł dotrzeć do samego zamku bez przeszkód. Bohater natknął się na ucztę, gdzie był król Feaków, Alkonoos. W tym momencie został zdjęty z niego czar niewidzialności, wtedy poprosił królową o pomoc w dotarciu do domu. Odyseusz wziął udział w zawodach rzutu dyskiem, który wygrał i wzbudził tym podziw wśród Feaków.

15. Odyseuszowi podarowano statek i mógł nim dopłynąć do Itaki. U brzegu wyspy napotkał Atenę pod postacią młodzieńca, która opowiedziała mu o zalotnikach bytujących w pałacu. Sam Odyseusz był w niebezpieczeństwie, gdyż któryś z zalotników mógł próbować go zabić. Atena zmieniła więc Odyseusza w staruszka i powiedziała mu, by udał się do zagrody pasterza świń Eumajosa. Tam Odyseusz został ugoszczony i spędził kilka dni. Po kilku dniach u Eumajosa zjawił się Telemach, wtedy Odyseusz odzyskał normalny wygląd i ojciec z synem ucieszyli się swoim spotkaniem.

16. Zasadzka zalotników się nie udała i Telemach przeżył. Królewicz wrócił do pałacu i powiedział Penelopie, że Odyseusz żyje. Odyseusz znowu został zamieniony w staruszka i pod tą postacią wszedł do pałacu.  Na jego widok zalotnicy zaczęli kpić i wyśmiewać go. Odyseusz spokojnie przyjmował zniewagi. Penelopa opowiedziała staruszkowi, że jutro odbędzie turniej. Ten, któremu uda się podnieść łuk Odyseusza i przestrzelić strzałę przez 12 otworów w toporach, będzie mógł się z nią ożenić i zasiąść na tronie Itaki. 

17. Podczas zawodów jedynie Odyseusz zdołał napiąć cięciwę i trafić przez 12 otworów, wtedy zalotnicy rozpoznali Odyseusza i rozpoczęła się między nimi bitwa. Odyseusz z Telemachem i jego przyjaciółmi pozabijali wszystkich zalotników poza nadwornym pieśniarzem i urzędnikiem – posłańcem. Odyseusz pod swoją postacią spotkał się po 10 latach z Penelopą, a następnie udał się do swojego ojca Laertesa. Krewni zalotników zaczęli domagać się zemsty za śmierć swoich synów i podburzali naród przeciwko Odyseuszowi. Rozpoczęła się walka, jednak spór przerwała bogini Atena, która kazała buntownikom rozejść się do domów.