Dramat „Tango” powstał w 1964 roku i wydany został rok później w Bydgoszczy. W wydaniu książkowym utwór ukazał się w 1973 roku, w drugim tomie „Utworów scenicznych”. Miejscem akcji jest dom Stomila, poznajemy tam Artura, jego rodziców Eleonorę i Stomila, narzeczoną i i kuzynkę Alę, kochanka Eleonory Edka, wuja Eugeniusza i babcię Eugenię. Świat przedstawiony w dramacie jest pozbawiony logiki i racjonalności, co pokazane jest zarówno poprzez wygląd mieszkania, jak i zachowania członków rodziny.
Problematyką utworu jest kilka kwestii, jedną z nich jest nadmiar wolności, która prowadzi do absurdalnych sytuacji. W końcu okazuje się, że całkowita swoboda zniewala ludzi i nie są oni w stanie powrócić do normalności. Z tej wolności zrodziła się anarchia, w której Eleonora zdradzała męża, babcia całymi czasami grała w karty a ostatecznie Edek bez sprzeciwu innych przejął władzę i zaprowadził rządy silnej ręki. Kolejnym problemem powiązanym z wolnością jest konflikt pokoleń. Artur karci rodziców, którzy obalili wszelkie normy, przez co ich rzeczywistość nie jest normalna. Artur chce powrotu starego ładu, przeciw któremu wcześniej zbuntowali się jego rodzice.
Mrożek w swoim utworze odwołuje się do Gombrowicza i jego poszukiwania formy, która mogłaby scalić świat. Również bohaterowie dramatu oraz wartości, jakie prezentują, przypominają postacie z „Ferdydurke”. „Tango” odwołuje się również do „Wesela” Wyspiańskiego oraz twórczości Witkacego.
Streszczenie fabuły
1. Artur jest studentem medycyny i filozofii, przychodzi do domu rodziców, gdzie panuje anarchia. Meble i przedmioty są porozrzucane, w pokoju nadal stoi dziecięcy wózek Artura i katafalk po śmierci dziadka.
2. Edek, babcia i Eugeniusz są jak zwykle dziwnie ubrani i grają w karty. W czasie gry używają dziwnych zwrotów, takich jak „ciach w piach” czy „ryp w pip”. W czasie rozmowy wychodzi prostactwo i brak manier Edka.
3. Artur próbuje wypędzić Edka i nakłada mu na głowę klatkę dla ptaków, natomiast Eugenii każe wejść na katafalk i zapala świeczki. Rozmawia z Eugenią o tym, że w tym domu panuje brak jakichkolwiek zasad i on, mimo że najmłodszy, próbuje to zmienić.
4. Wtedy pojawia się jego matka Eleonora, która od czasu do czasu sypia z Edkiem. Eugeniusz opowiada Arturowi o Edku i próbuje go namówić go, by pozbył się mężczyzny. Następnie zjawia się Stomil, który jest ubrany w piżamę. Artur bezskutecznie próbuje go namówić, by ubrał się i wyglądał porządnie.
5. Artur wypomina rodzinie, że w domu panuje bałagan, nie ma żadnego porządku i zalegają tu sprzęty używane kilkadziesiąt lat temu. Wtedy Stomil i Eleonora wspominają swoją buntowniczą młodość, podczas której niszczyli okowy religii, moralności i sztuki. Jednak Artur nie podziela ich entuzjazmu i mówi, że zrobili tylko burdel i nic nie funkcjonuje, jak powinno. Rodzice argumentują, że chcieli dać prawo do wolności, jednak udało im się stworzyć jedynie „moralny przymus do niemoralności”. Radzą Arturowi by się buntował, na co on mówi że nie ma się przeciw czemu buntować, bo ich świat sam się rozlazł.
6. Rodzice nadal namawiają Artura, by wyraził swój bunt przez sztukę, jednak on chce być lekarzem. Stomil chce pokazać rodzinie swój eksperyment teatralny, który jest nową wersją historii Adama i Ewy. W jego czasie wchodzi Ala, kuzynka Artura. Stomil kończy swoje przedstawienie, jednak nikt go nie rozumie.
7. Artur z Eugeniuszem zawiązali tajny spisek, który ma przywrócić ład w rodzinie. Omawiają oni pomysł, by Artur wziął ślub z Alą, jednak dziewczyna jest temu przeciwna. Artur próbuje pocałować Alę, jednak ona się wzbrania. W takiej sytuacji zastaje ich Edek.
8. Artur wyjaśnia Ali, że wszystkie kobiety powinny być jego sojuszniczkami, gdyż on jest przeciwny traktowaniu ich w sposób przedmiotowy i brutalny. Jednak Ala się z nim nie zgadza i zaczyna się rozbierać. Jednak w pewnym momencie zmienia zdanie i nie umie uzasadnić swojej decyzji. Artur pomaga jej w tym i twierdzi, że kobiety w obecnej sytuacji nie mogą wybierać, mogą się tylko ubierać i rozbierać.
9. Artur wyjaśnia Ali, że kobiety miały przewagę nad mężczyznami dzięki konwenansom, takim jak dawanie kwiatów i oświadczyny. Ali się to podoba i chce oświadczyn na kolanach, jednak Artur mówi że to niemożliwe gdyż konwenanse upadły. Mówi, że by to naprawić, trzeba wziąć ślub z całym ceremoniałem.
10. Artur próbuje namówić ojca na pozbycie się Edka, jednak ten mu odpowiada, że swoboda seksualna jest warunkiem wolności. Jednak Artur wyzywa go od rogaczy i pantoflarzy i wręcza mu rewolwer, wtedy Stomil zarzuca synowi, że poświęca go dla osiągnięcia własnych celów. Obiecuje jednak, że rozprawi się z Edkiem.
11. Artur czeka pod drzwiami na rozstrzygnięcie konfrontacji między Edkiem i ojcem. Po dłuższej chwili otwiera drzwi i zastaje Stomila, Eleonorę, Edka i Eugenię na grze w karty. Zabiera ojcu pistolet i wygania ich do salonu. Tam sprowadza również Alę, która godzi się na małżeństwo i dostają błogosławieństwo od babci.
12. Następnie pozują do pamiątkowej fotografii w uprzątniętym salonie. Mimo tego, że aparat jest zepsuty, robią zdjęcie, gdyż tak każe tradycja. Następnie pojawia się Ala w sukni ślubnej, jednak w rozmowie z Eleonorą obie przyznają, że nie są zadowolone z obecnej sytuacji.
13. Eleonora ma żal do Stomila, że nie wykazuje chęci walki o nią a Edek jest naturalny i prosty, co ją pociąga. Po pewnym czasie zjawia się pijany Artur, który pada na kolana przed ojcem i prosi go o wybaczenie, gdyż jego działania były pustą formą. Teraz chce stworzyć ideę, jednak brakuje mu jej koncepcji. Wymienia, że był już Bóg, sport, eksperyment i postęp i nic się nie sprawdziło.
14. Dochodzi do wniosku, że śmierć jest ową ideą a władza jest formą buntu, jakiego pragnął. Artur rozkazuje Edkowi rozwalić Eugeniusza, wtedy zebrani się przerażają, że chłopak mówi na serio. Ala wyznaje Arturowi, że zdradziła go z Edkiem, gdyż myślała, że on chce ją poślubić jedynie dla zasady. Artur wpada w złość i chce zabić Edka, jednak on go dopada i powala na podłogę.
15. Przed śmiercią, Artur wyznaje Ali że ją kochał. Edek przejmuje władzę po Arturze, wprowadza dyktat czystej siły fizycznej i porywa Eugeniusza do tańca.