Krótkie streszczenie wydarzeń „W pustyni i w puszczy”
Akcja książki rozpoczyna się w Medinet, w której mieszkał Staś i Nel ze swoimi ojcami, inżynierami pracującymi przy budowie Kanału Sueskiego. Staś opowiada Nel o kłopotach jakie spotkały Fatmę, żonę Smaina. Została ona oskarżona o zdradę dla proroka Mahdiego, który był niebezpiecznym fanatykiem. Ojcowie także zdawali sobie sprawę z ciężkiej sytuacji w mieście, dlatego postanowili wyjechać do Medinet-el-Fajum. Przed wyjazdem przyszła do nich Fatma, która prosiła o wstawiennictwo w egipskim rządzie i usprawiedliwiała swego męża.
Przeprowadzka do Medinet-el-Fajum: Wszyscy wyruszyli w podróż, choć panowie Rawlinson i Tarkowski przed dziećmi. Dzieci w pociągu spotkały angielskich oficerów, doktora Clarga oraz pułkownika Glena, którzy jechali na spotkanie z angielskim ambasadorem do Kairu. W nowym miejscu dzieci zapoznały się ze służbą a Nel dostała psa Sabę. Cała rodzina spędzała wieczór wigilijny w nowym domu, Nel otrzymała dużą lalkę oraz łakocie, natomiast Staś angielskiego sztucera myśliwskiego oraz siodła do konnej jazdy.
Porwanie Stasia i Nel: Następnego dnia pan Tarkowski i Rowlinson wyjechali na inspekcję Kanału Sueskiego, w tym czasie służący (Chamis, Idrys i Gebhr) z polecenia Fatmy porwali Stasia i Nel. Porywacze prowadzili ich na wielbłądach Pustynią Libijską. Okrutnie ich traktowali, bili oraz szczędzili im wody oraz jedzenia. Staś i Nel mieli zostać przekazani prorokowi Mahdiemu. Porywacze musieli zmagać się z burzą piaskową oraz uważać na pościg, który za nimi podążał. W czasie jazdy dołączali się do nich kolejni Beduini, przekazali im wieści o podbiciu Chartumu przez wojska Mahdiego. Gdy Staś dowiedział się o śmierci generała Gordona, stracił nadzieję na ratunek. W czasie podróży dzieci widziały jak Gehr bije niewolnika Kali i stawały w jego obronie.
Spotkanie z Mahdim: W Chartumie Staś i Nel zjawili się przed obliczem Mahdiego, Staś nie pokłonił się i nie wyrzekł się chrześcijańskiej wiary na rzecz Islamu. Mahdi wysłał dzieci do Faszody, gdzie przebywał szejk Smain. W czasie wyprawy Nel osłabła i zbladła, śmierć poniosła niania Dinah co dobiło dzieci. W Faszodzie nie zastali Smaina, który wyjechał zdobywać niewolników. Dzieci miały zostać wysłane do męża Fatmy, przydzielona została im także nowa służąca, Murzynka o imieniu Mea. Następny etap podróży miał biec przez puszczę, a zamiast wielbłądów dano im konie.
Zastrzelenie porywaczy przez Stasia: Podczas przeprawy dzieci spotkały na swej drodze lwa, Staś dostał od porywaczy swoją broń. Zastrzelił zwierzę, Gehra, Chamisa oraz Beduinów. Choć Nel była przerażona, tym sposobem zyskali oni wolność od porywaczy. Dzieci z Kali i Mea ruszyły w kierunku granicy abisyńskiej. Staś od Kali dowiedział się, że jest synem króla wielkiego narodu Wa-hima, który walczył z plemieniem Samburu. Dotarli oni do wielkiego baobabu, nazwali je Krakowem i na pewien czas tam zamieszkali. Tam też zaprzyjaźnili się ze słoniem Kinga. Niestety nie wszystkie zwierzęta były tak przyjazne, Kali został ukąszony przez dzikie pszczoły, muchy tse-tse pogryzły konie a Nel zachorowała na febrę. Na brzegu dżungli Staś i Kali zobaczyli dym, postanowili tam iść. Zastali tam podróżnika Henryka Linde, który opowiedział im o swoich dziejach. Sam był chory na gorączkę, która zabrała większość jego pomocników, został tylko trzynastoletni Nasibu. Staś dostał od niego zapas żywności oraz chininę. Podróżnika pochowali i zaopiekowali się Nasibu.
Podróż przez pustynię i puszczę: Staś polował i dzięki temu zdobywał jedzenie, natomiast z Nel uczyli Kalego, Meę oraz Nasibu katechizmu i opowiadali o Bogu, po wielu lekcjach zdecydował się ich ochrzcić.Rozpoczęli podróż, jednak upał ich spowalniał. Pewnego dnia natknęli się na murzyńską wioskę dzikich, w której sprytny Kali przedstawił Stasia jako Wielkiego Pana – władcę słoni zabijającego lwy piorunem (strzelbą), a Nel jako Dobre Mzimu (bóstwo, bożek) do Wielkiej Wody, oznajmiając, ze podróżują wszyscy do Jeziora Bassa-Narok, w którym zamieszkuje naród Kalego. Przekonał Murzynów, by padli na twarz przed bóstwem, za co otrzymają z wdzięczności deszcz, wiatr, obronę przed napaścią oraz złożyli dary dla Mzimu (mleko, miód, kurze jaja). Tak też się stało. W wiosce urządzono zabawę na cześć dzieci, a Kali w zamian Stasia uczynił braterstwo z królem M’Rua, czyli zjadł z władcą wątrobą zabitego koźlęcia.
Ratunek: Po drodze napotykali wioski, w których dzięki opowieściom Kalego traktowano ich niemal jak bogów: Wielkiego Pana, Władcę Słonia i Piorunów i Dobremu Mzimu. Oprócz tego dzieci robiły latawce, na których pisali prośby o ratunek. Wyprawa przez pustynię była męcząca, gdyś gorąco i oślepiające słońce mocno ich męczyło a zapasy wody szybko się skończyły. W końcu oficerowie znaleźli latawce i uratowali dzieci. Staś i Nel dowiedzieli się, że prorok Mahdi zmarł na atak serca i władzę przejął Abdullah. Odtransportowano dzieci do domów, Nel z ojciem pojechała do Angii, natomiast Staś został wysłany do szkoły w Aleksandrii. Staś i Nel przez całe życie utrzymywali kontakt listowy, a kiedy dorośli, wzięli ślub.
Opracowanie lektury – czyli najważniejsze fakty
Książkę Sienkiewicza „W pustyni i w puszczy” można zaliczyć do powieści przygodowo-podróżniczych. Staś i Nel przeżywają wiele przygód podczas których odkrywają piękno przyrody afrykańskiej i niesamowite krajobrazy. Oprócz tego Sienkiewicz umieszcza historyczne wydarzenia oraz postacie w książce, należy do nich powstanie mahdystów oraz budowa Kanału Sueskiego. Powieść „W pustyni i puszczy” okazała się ostatnia w dorobku Henryka Sienkiewicza. Sienkiewicz pisał tą powieść, by była rozrywką dla dzieci i rodziców, w tym fakcie widać wpływ „Księga Dżungli” Rudyarda Kiplinga.
Autorem wpisu jest Kania Malutka