Streszczenia-lektur

Z legend dawnego Egiptu – Bolesław Prus

Bolesław Prus to jeden z najbardziej znanych polskich pisarzy. Jego powieści oraz nowele można zaliczyć do polskiego realizmu oraz pozytywizmu. Najbardziej znane utwory to „Faraon”, „Lalka”, „Antek” oraz „Katarynka”. Bolesław Prus w swoich dziełach literackich często poruszał tematykę niesprawiedliwości społecznej. Jego zainteresowanie epoką starożytną znalazło odzwierciedlenie w powieści „Faraon” oraz noweli „Z legend dawnego Egiptu”, w których przedstawia uniwersalne problemy ludzkości.

O czym opowiada nowela? – streszczenie lektury

1. Faraon Ramzes ciężko choruje. Przywołuje do siebie lekarza świątyni Karnaku i mówi, że państwem musi rządzić ktoś młody i silny. Prosi by podał mu truciznę, która ukróci jego cierpienia.

2. Początkowo lekarz się nie godzi na to, jednak wykonuje rozkaz faraona i podaje mu truciznę, po której powinien umrzeć w ciągu kilku godzin.

3. Ramzes wybrał następcę – swojego wnuka Horusa. Kazał, by ten zajął już miejsce w sali tronowej.

4. Lud egipski na wieść o zbliżającej się śmierci faraona, zbiera się przed pałacem. Horus czyni już plany jako faraon. Ciało jego matki ma zostać przeniesione do katakumb (została ona pochowana z niewolnikami, gdyż okazywała im zbyt duże miłosierdzie), nauczyciel Horusa może wrócić do Egiptu (został wygnany przez Ramzesa, gdyż uczył chłopca odrazy do wojny oraz litościwego traktowania poddanych).

5. Horus zostaje ukąszony przez pszczołę, jednak nikt nie zwraca na to większej uwagi. W sali tronowej przyszły faraon przyjmuje dowódcę wojsk, kanclerza państwa, arcykapłana i nadwornego lekarza, wszyscy zapewniają o swojej lojalności i gotowości do wypełniania rozkazów.

6. Horus podpisuje z Etiopią pokój, na mocy którego Etiopczycy zyskują Górny Egipt, jednocześnie młody faraon zarządza wypuszczenie wszystkich niewolników, obniżenie czynszu i podatków do ludzi, uwolnienie Bereniki (swojej ukochanej) oraz przeniesienie zwłok matki do katakumb. Horus nie zdąży jednak przypieczętować tych decyzji, gdyż umiera w wyniku ukąszenia pająka (a nie jak wcześniej myślano pszczoły).

7. Ramzes otrzymuje lekarstwo i powraca do zdrowia w tym samym momencie, w którym umiera Horus.

Opracowanie lektury – najważniejsze informacje

 – Utwór „Z legend dawnego Egiptu” po raz pierwszy został wydany w 1888 roku.

– Bolesław Prus zainspirował się losem cesarzy niemieckich – Wilhelma I i Fryderyka III. Kiedy Wilhelm poważnie zachorował, wielu przypuszczało że Fryderyk obejmie rządy. Jednak okazało się że Fryderyk II jest chory na raka gardła. Co prawda Fryderyk objął tron po zmarłym Wilhelmie, jednak rządził jedynie 99 dni. Po Fryderyku rządy objął jego syn, Wilhelm II.

– Akcja lektury „Z legend dawnego Egiptu” rozgrywa się w pałacu faraona w Tebach na przełomie III i II tysiąclecia p.n.e. (możemy ustalić na podstawie wydarzeń – zjednoczenie Egiptu oraz wojną z Etiopią).

– Bolesław Prus w swojej noweli pokazuje nieuchronność i nieobliczalność losu, którego nikt nie jest w stanie przewidzieć. Śmierć i choroba może dotknąć każdego bez względu na władzę, majątek czy wiek. Człowiek jest bezsilny wobec wyroków losu i musi się z nim pogodzić.

 – Kolejnym motywem w lekturze jest problem władzy – Ramzes to władca silny i rządzący twardą ręką. Nie znosi sprzeciwu, utrzymuje państwo w ryzach dzięki rządom surowym lecz sprawiedliwym. Horus jest jego przeciwieństwem, pod wpływem nauczyciela oraz swojej matki cechuje go miłosierdzie i litość dla ludu i niewolników. Uważa wojnę za niesprawiedliwą i złą i  chce ją zakończyć za wszelką cenę, mimo że będzie to niekorzystne dla własnego państwa. Autor wskazuje Ramzesa jako odpowiedniego władcę – despotyczny oraz sprawiedliwy, który musi zdystansować się do ludzi, by zapewnić pomyślność swojemu państwu.