Jan III Sobieski był polskim królem w latach od 1674 do 1696 roku. Oprócz tego piastował funkcje hetmana wielkiego koronnego, hetmana polnego koronnego, marszałka wielkiego koronnego oraz chorążego wielkiego koronnego. Wsławił się on podczas odsieczy Wiednia i po tym wydarzeniu nazywany Lwem Lechistanu oraz Obrońcą Wiary. Jan III Sobieski był nie tylko wspaniałym wojskowym, ale również mecenasem sztuki.
Opracowanie lektury „Z listów do Marysieńki” Jana Sobieskiego
– „Listy do Marysieńki” powstawały w latach 1665-1683. Obejmują one znajomość Jana III Sobieskiego oraz Marii Kazimiery de La Grange d’Arquien (zwanej Marysieńką) od początków ich znajomości, poprzez narzeczeństwo oraz zawarcie małżeństwa.
– Listy wydawane były w niekompletnych składach. Jako pierwszy listy wydał Raczyński w 1823 i obejmowały one jedynie okres z wyprawy wiedeńskiej, w 1860 Hecel wydał kolejną część listów, natomiast w pełniejszym składzie „Listy do Marysieńki” wydane zostały dopiero w 1962 r. przez L. Kukulskiego.
– Sobieski pisał do swojej ukochanej w czasie rozłąk, które obejmowały takie wydarzenia jak rokosz Lubomirskiego, wyjazd Marysieńki do Paryża, kampania wojenna w latach 1675-1676 oraz odsiecz wiedeńska.
– Pierwszym mężem Marysieńki był Jan Zamoyski, magnat i wojewoda. Dopiero po jego śmierci para mogła wziąć ślub. Korespondencja obejmuje również okres, kiedy Marysieńka była żonata a Sobieski starał się o jej względy. Ta część listów mówi nam wiele o dworskich intrygach, miłości nieszczęśliwej i ukrywanej oraz ówczesnego flirtu.
– Listy stanowią wspaniały przykład literatury epistolarnej okresu baroku, możemy w nich śledzić ówczesny język szlachty, polskie obyczaje, realia polityczne oraz społeczne. Jan III Sobieski ze względu na pochodzenie żony, często wstawiał w listach zwroty lub całe zdania po francusku. Oddaje to również ówczesny zwyczaj makaronizowania języka polskiego, czyli wstawiania obcojęzycznych zwrotów, najczęściej z języka włoskiego oraz francuskiego.
– Jednym z najsłynniejszych listów jest ten pisany z 13 września 1683 r. z odsieczy wiedeńskiej. Król opisuje żonie przebieg bitwy oraz swoje zwycięstwo pod Wiedniem, w którym pokonał wezyra Karę Mustafę. Sporą część poświęca również bogatym łupom wojennym, które zdobył.
