Frances Hodgon Burnett to powieściopisarka epoki późnowiktoriańskiej.  W swoich książkach często poruszała temat ubóstwa oraz ciężkiego losu dzieci. Powieść „Tajemniczy ogród” mówi o przyjaźni oraz miłości, jakiej potrzebuje każdy człowiek. Ponadwymiarowa wymowa utworu oraz atrakcyjna fabuła sprawiła, że losy Mary, Colina i Dicka od lat cieszą się ogromną popularnością wśród czytelników.

Streszczenie wydarzeń w powieści „Tajemniczy ogród”

1. Mary Lennox od dziewięciu lat mieszkała z rodzicami w Indiach. Z rodzicami nie ma zbytniego kontaktu, a jej mama jest dla niej wręcz obcą osobą. Kiedy wybucha epidemia cholery, wszyscy uciekają z domu Mary. Po kilku dniach dziewczynkę znajdują angielscy oficerowie, którzy mówią jej że jej rodzice zmarli. Mary nie przejęła się tym zbytnio. Zamieszkała tymczasowo w domu pastora Crawforda, dziewczynka przyzwyczajona że służba spełnia każdą jej zachciankę, nie budzi sympatii wśród innych domowników.

2. Po kilku dniach przeprowadziła się do swojego wuja, Archibalda Cravena. Podjęto jednak decyzję, że dziewczynka wróci do Anglii i zamieszka w posiadłości wuja w Misselthwaite. Wraz z żoną pewnego oficera opuściła Indie, natomiast w Londynie odebrała ją gospodyni wuja, pani Medlock.

3. Mary niezbyt polubiła posiadłość w Misselthwaite. Był to duży, ponury dwór na pustkowiu, otoczony łąkami i wrzosowiskami. Dziewczynka została odprowadzona do swojego pokoju, jednak wuj nie życzył sobie nikogo widzieć, tak więc resztę dnia spędziła samotnie.

4. Następnego ranka Mary spotkała Marthę, którą potraktowała jako swoją pokojówkę. Ta jej wyjaśniła, że nikt jej nie będzie usługiwał i będzie ona miała także pewne obowiązki. Opowiadała Mary o wrzosowiskach i swoim bracie Dicku, który potrafił oswajać zwierzęta. Martha opowiedziała jej także o ogrodzie, który został zamknięty po śmierci żony pana Cravena.

5. Mary zaciekawiła się tajemniczym ogrodem, wypytywała napotkanego ogrodnika, żeby jej o tym opowiedział. Ben Weatherstaff pochwalił się rudzikiem, ptaszkiem które od czasu bycia pisklęciem jest jego przyjacielem. Jednak zapytany o klucz do tajemniczego ogrodu, nie chciał nic o nim mówić.

6. Przez kolejne dni Mary spacerowała po ogrodzie, często przechodziła obok zamkniętej furtki do tajemniczego ogrodu. Mary wypytała Marthę o tajemniczy ogród, ta opowiedziała jej tragiczną historię, która zdarzyła się dziesięć lat temu. Na panią Craven spadł konar drzewa, przez co zmarła następnego dnia. Mary nagle usłyszała płacz dziecka, jednak Martha powiedziała jej że to tylko wiatr.

7. Następnego dnia z powodu deszczowej pogody Mary musiała zostać w domu. Znudzona poszukiwała biblioteki, by znaleźć jakieś książki do czytania. Podczas poszukiwań zauważyła, że większość pokoi jest zamknięta na klucz. Jedno z wejść do pokoju było zasłonięte kotarą, jednak Mary natrafiła na moment, kiedy wychodzi stamtąd pani Medlock. Dziewczynka znowu usłyszała przytłumiony płacz, choć gospodyni nie chciała nic powiedzieć o pokoju ani o płaczu.

8. Po kilku dniach zaświeciło słońce i Mary znowu mogła wyjść na zewnątrz. Często spędzała czas z Marthą, która opowiadała jej o swojej rodzinie. Dziewczynka stwierdziła, że chciałaby ich poznać. Mary znowu napotkała Bena w ogrodzie i ciągle dopytywała o tajemniczy ogród, jednak ten jej tylko odburknął. Chodząc po ogrodzie, zauważyła rudzika, przy którym z ziemi wystawało mosiężne kółko. Kiedy za nie chwyciła, okazało się że jest to stary klucz.

9. Następnego dnia Mary otrzymała od Marthy czerwoną skakankę, którą kupiła mama Marthy od wędrownego kramarza. Martha pokazała dziewczynce, jak należy jej używać. Mary bawiła się skakanką po ogrodzie. Spotkawszy rudzika poprosiła go, by wskazał jej furtkę. W tym momencie wiatr zaszumiał i rozchylił liście bluszczu, odsłaniając klamkę. Mary skorzystała z klucza i otworzyła ogród. Zobaczyła, że w ogrodzie zaczynają kwitnąć rośliny. Postanowiła, że zaopiekuje się ogrodem. Poprosiła Marthę o narzędzia do uprawiania ogródka, ta obiecała, że Dick wszystko zakupi w sklepie.

10. Mary pracowała w ogródku przez kolejne dni. Pewnego dnia usłyszała muzykę dobiegającą z lasu, poszła tam i spotkała chłopca, przy którym był bażant, dwa króliki i wiewiórka. Chłopak przedstawił się jako Dick i podał zakupy dziewczynie. Uznali, że może jej zasiać kwiaty, Mary zaprowadziła go do tajemniczego ogrodu, prosząc jednocześnie by nie zdradzał nikomu jej tajemnicy. Wspólnie z Dickiem pracowali cały następny dzień. Podczas obiadu Martha powiedziała jej, że pan Craven chce się z nią widzieć.

11. Mary poszła do gabinetu, gdzie  siedział jej wuj, który wydał się dziewczynie niesamowicie smutny. Pan Craven spytał jej, czy jest szczęśliwa i czy niczego jej nie brakuje. Mary poprosiła jedynie o kawałek ziemi, wuj odpowiedział, że może wybrać dowolny kawałek ogrodu. Po powrocie do tajemniczego ogrodu Mary znalazła kartkę od Dicka, że wróci on nazajutrz.

12. W nocy Mary znowu usłyszała płacz. Wyszła z pokoju i skierowała się do tajemniczego pokoju. Kiedy weszła, dostrzegła chłopca leżącego w łóżku z baldachimem. Malec zdziwił się, jednak przestał płakać i wyjaśnił że jest synem Archibalda Cravena i ma na imię Colin. Opowiedział o tym, że jej kaleką i nigdy nie wychodzi z pokoju. Stwierdził, że ojciec nienawidzi go, gdyż rzadko go odwiedza.

13. Mary usłyszała od chłopca też, że wuj nienawidzi pewnego ogrodu. Potem Colin zaczął wypytywać ją o tajemniczy ogród, jednak Mary udzielała mu wymijających odpowiedzi. Stwierdziła, że kiedy odnajdzie furtkę, pokaże mu ją i będą mieć wspólną tajemnicę.

14. Następnego dnia Mary opowiedziała Marcie o Colinie i ich rozmowie. Służąca nieco się przeraziła, opowiedziała o tajemniczej chorobie chłopca, która nigdy nie została zdiagnozowana. Mary potem ponownie odwiedzała Colina, rozmawiali i śmiali się. Próbowała przekonać go, że powinien wyjść na świeże powietrze.

15. Kiedy nastał pogodny dzień, Mary pobiegła do tajemniczego ogrodu. W ogrodzie Dick pielił już grządki, chłopcu towarzyszył oswojony lisek Kapitan i gawron Sadza. Mary opowiedziała mu o Colinie. Dick wiedział o nim ,dodał że pan Craven nie może znieść  widoku syna, gdyż zbyt przypomina mu żonę. 

16. Kiedy wieczorem wróciła do domu, Martha powiedziała że Mary powinna iść jak najszybciej do Colina. Ten zaczął wyzywać ją, że zabroni jej spotykać się z Dickiem i że zapomniała o nim. Mary wyzwała go od samolubnych i wstrętnych i opuściła pokój. W nocy chłopak miał ataku histerii, Mary uspokoiła go i powiedziała, że nic mu nie jest i gdyby stosował się do zaleceń lekarzy, byłby już zdrowy. Jednocześnie obiecała mu, że zabierze go do tajemniczego ogrodu.

17. Kilka dni potem Dick i Mary wzięli Colina do ogrodu. Chłopak jechał na wózku inwalidzkim. Dick i Mary dalej zajmowali się ogrodem, podczas gdy Colin siedział na wózku w ogrodzie. Kiedy zobaczył ich ogrodnik Ben, zwyzywał Mary od wścibskich. Wtedy Colin ukazał się ogrodnikowi, Ben widząc go, zdumiał się i powiedział, że wszyscy myślą że chłopiec jest chory. Ten stanął rozprostowany, wspierając się na ramieniu Dicka. Na to Ben wyjaśnił, że po śmierci pani Craven opiekował się różami. Następnie Colin zasadził różę, którą przyniósł mu Ben ze szklarni.

18. Po powrocie do domu, Mary była świadkiem jak Colin niegrzecznie odpowiada swojemu lekarzowi. Powiedziała potem chłopcu, że nie powinien tak traktować ludzi.

19. W ciągu kolejnych dni ogród rozkwitał i stawał się coraz piękniejszy. Jednocześnie Colin zaczął się gimnastykować, by stać się silny. Chłopiec z każdym dniem stawał się pogodniejszy i wyglądał coraz zdrowiej. Postanowił jednak, że dopiero ojcu pokaże, że potrafi chodzić. Jedynie Mary, Dick i Ben wiedzieli, że Colin odzyskał władzę w nogi.

20. W tym czasie pan Craven podróżował przez Norwegię i Szwajcarię. Ciągle jednak tęsknił i myślał o zmarłej żonie. Następnego dnia otrzymał list od pani Sowerby, która zachęcała go do przyjazdu do domu i syna. Pan Craven postanowił przyjechać, gdyż stwierdził, że chłopcu mogło się znowu pogorszyć zdrowie.

21. Kiedy powrócił do Misselthwaite, zaczął wypytywać panią Medlock o syna. Ta odpowiedziała mu, że z synem wszystko dobrze i całe dnie spędza w ogrodzie z Mary. Pan Craven poszedł tam i usłyszał śmiech, nagle wybiegł roześmiany chłopiec, który wpadł mu w ramiona. Zdumiony mężczyzna stwierdził, że to jego syn. Dzieci opowiedziały mu o ogrodzie i magicznej mocy ogrodu. Zdumiona służba zobaczyła uśmiechniętego pana Cravena, który szedł ze swoim synem.

Najważniejsi bohaterowie książki

Mary Lennox – urodzona w Indiach, gdzie spędziła dzieciństwo. Po śmierci rodziców, przeprowadza się do Misselthwaite, do posiadłości swojego wuja. W Indiach jest rozkapryszonym i rozpieszczonym dzieckiem, który despotycznie traktuje służbę. Mary nie jest lubiana ani przez dzieci, ani przez dorosłych. Uznawana za samolubną, rozkapryszoną i chorowitą dziewczynkę, większość czasu spędza samotnie. Po zamieszkaniu w posiadłości wuja, czuła się jeszcze bardziej samotna. Dużo czasu spędzała w ogrodach. Widząc że nikt nie jest jej uległy, stopniowo zmieniała swoje podejście do ludzi. Lubiła Bena i Marthę i często z nimi rozmawiała. Odnajdując ogród, postanawia przywrócić mu jego piękno. Jest wrażliwa na piękno przyrody i z radością oddaje się ogrodnictwu. Przejmuje się losem innych, co udowadnia podczas spędzania czasu z Colinem. Choć jest zbuntowana (co pozwoliło jej odkryć tajemniczy ogród), to traktuje inne osoby z szacunkiem. Dzięki swojemu uporowi Colin odzyskuje siły i zdrowie, a tajemniczy ogród zyskuje dawny blask.

Dick Sowerby – to młodszy brat Marthy, który staje się przyjacielem Mary. Jest on wesołym i dobrym chłopcem, a jego szczególną cechą jest moc oswajania zwierząt. Chętnie pomaga Mary w ogrodzie, jak i Colinowi w odzyskaniu sił. Dick ma niezwykłe zamiłowanie do przyrody, opiekuje się chorymi zwierzętami oraz pomaga Mary w dbaniu o tajemniczy ogród. Mary podziwia Dicka za jego lojalność, pracowitość oraz wiedzę o przyrodzie.

Colin Craven – syn Archibalda Cravena i kuzyn Mary. Ma dziesięć lat, jednak nie wygląda na swój wiek. Kiedy Mary go poznaje, jest chudym i schorowanym chłopcem. Przez większość czasu leży w łóżku, często kaprysi. Oczekuje że wszyscy będą mu posłuszni, dodatkowo wykorzystuje do tego swoją chorobę. Kiedy spotyka Mary i daje się namówić na wyjście do ogrodu, jego zdrowie (psychiczne i fizyczne się poprawia). Nie myśli on o swojej chorobie, a nawet stara się ją przezwyciężyć. Od tej pory zachodzi w nim przemiana. Staje się wesołym i pogodnym chłopcem, który zaskakuje wszystkich przemianą swojego charakteru. Jak okazuje się, Colin jest niezwykle inteligenty i oczytany. Colin jednocześnie bardzo tęskni za ojcem i chce dla niego wyzdrowieć. Podczas nieobecności ojca, stara się ćwiczyć, by pokazać mu jak bez problemu biega i chodzi. Przyjaźń i spędzanie czasu z rówieśnikami pozwalają mu stać się wesołym i pogodnym chłopcem, który zjednuje sobie sympatię innych osób.

Archibald Craven – wuj Mary i ojciec Colina. Dobry i sympatyczny człowiek, choć postrzegany jest jako melancholik. Od wielu lat nie może otrząsnąć się po śmierci żony, a przez to nie potrafi nawiązać więzi ze swoim synem. Większość czasu spędzał poza domem, próbując ukoić swój smutek. Jednocześnie uciekał od ludzi i stawał się coraz większym samotnikiem. Dopiero po wielu latach zaczął odzyskiwać wewnętrzny spokój. Kocha syna i dba o Mary, troszcząc się o nich, by nic im nie zabrakło. Kiedy widzi, że chłopiec jest zdrowy, cieszy się i wzrusza.