„Iliada” obok „Odysei”  jest drugim, znanym nam eposem z czasów starożytnej Grecji. Prawdopodobnie jej autorem jest Homer, utwór powstał w VIII lub VII wieku p.n.e.  Tematem utworu jest ostatni rok  wojny trojańskiej, a konkretnie gniew Achillesa. Akcja utworu dzieje się w XII w. p.n.e., wkrótce przed upadkiem Troi. Narrator w utworze jest wszechwiedzący i obiektywny. W utworze często występują charakterystyczne porównania homeryckie, czyli rozbudowane i barwne porównania. 

Dzieło Homera było kanonem dla kultury greckiej i wywarło ogromny wpływ na literaturę starożytnej Grecji oraz Rzymu. Również w kulturze europejskiej utwór ten
 inspirował kolejne pokolenie artystów. Od czasów odrodzenia, poeci, pisarze oraz malarze często czerpali inspiracje z „Iliady” i umieszczali jej bohaterów i motywy w swoich dziełach. 

Bohaterowie „Iliady”

Achilles – jest dzielnym Grekiem, synem Peleusa i boginki Tetydy. Posiada nadludzką siłę, jedynie jego słabym punktem jest pięta. Achilles słynie z waleczności, piękna i męstwa. Jednak jest on też porywczy i poddaje się gniewowi. Achilles lubi też przechwalać się swoimi możliwościami i wywyższa się ponad innych. Z Agamemnonem pokłócił się o brankę Bryzeidę, przy pojedynku z Hektorem nie okazał mu litości i zbezcześcił jego zwłoki. Jednak jest lojalny wobec przyjaciół i szczerze ich miłuje.

Hektor – jest synem króla Troi, Priama. Jest on odważnym i walecznym człowiekiem, jest dobrze zbudowany i przystojny. Hektor nie ulega łatwo emocjom, stara się działać rozważnie i z honorem. Umiera on w pojedynku z Achillesem, który ma nadludzką siłą i bogowie mu sprzyjają.

Agamemnon – syn Atreusa, król Myken i dowódca wojsk greckich. Na polu bitwy nieraz wykazywał się męstwem, odwagą i rzemiosłem wojennym. Jest on jednak egoistą i dba przede wszystkim o własne interesy.

Menelaos – brat Agamneona, król Sparty i mąż Heleny. Jest on wspaniałym wojownikiem, silnym i odważnym. W pojedynku z Parysem pokazuje swój kunszt wojenny.

Patrokles – Grek, jest ukochanym przyjacielem Achillesa. Hektor go zabija, za co Achilles się mści.

Odyseusz – król Itaki, jest on silny, sprytny i przebiegły.

Nestor – starszy Grek, służy innym dowódcom mądrością i radą.

Priam – jest królem Troi, który rządzi królestwem w sposób rozważny i mądry.

Parys (Aleksander) – jest on synem Priama i Hekabe. Jest on niezwykle przystojny, jednak również nieodpowiedzialny (to z jego winy wybuchła wojna trojańska). Zakochał się w Helenie i ją uwiódł. Parys nie jest dobrym wojownikiem i woli unikać bitew. Do tego jest on nieuczciwy i egoistyczny. Swoim zachowaniem ściąga klęskę na lud Troi.

Helena – jest żoną Menelaosa, króla Sparty, która poddaje się namiętności Parysa. Ucieka wraz z nim i tym samym wywołuje wojnę. Jest to kobieta niezwykłej urody, z której jest bardzo dumna. Związek z Parysem nie jest szczęśliwy, nie łączy ich głębokie uczucie, gdyż oboje są egoistami i myślą jedynie o własnych korzyściach.

Andromacha – żona Hektora i matka jego syna. Ich małżeństwo jest wzorem prawdziwej miłości, dobrej i gotowej do poświęceń.

Hekabe – żona Priama i królowa Troi, matka Parysa.

Krótkie streszczenie „Iliady”

1. Agamemneon wziął na brankę córką kapłana Chryzesa, której nie chciał mu zwrócić. Chryzes zwrócił się z prośbą o pomoc do Apolla i zesłał zarazę na wojsko greckie. Podczas narady Achilles pokłócił się z Agamemnonem, by oddać brankę wojenną. Ten zgodził się, jednak wynagrodził sobie stratę i odebrał brankę Bryzeidę Achillesowi. Zagniewany Achilles postanowił wycofać się z wojny i poprosił matkę, by namówiła Zeusa do wsparcia Trojańczyków.

2. Tetyda odniosła sukces i Zeus zaczyna pomagać Trojańczykom. Dochodzi do bitwy, która zostaje przerwana i Menelaos i Parys mają stanąć do pojedynku. Walka ta ma rozstrzygnąć losy wojny i ją zakończyć. Pojedynek niemal wygrywa Menelaos, jednak Afrodyta unosi Parysa do komnat Heleny. Grecy uznają to za oszustwo i żądają oddania Heleny.

3. Hera i Atena, które popierają Greków, kłócą się z Zeusem o jego wsparcie dla Trojańczyków. Atena namawia Trojańczyka Pandara do ugodzenia strzałą Menelaosa. Strzała rani go i zawieszenie broni zostaje zerwane.

4. Hektor zostaje wysłany jako posłaniec do swojej matki, by z innymi kobietami modliły się do Ateny. Przed bitwą Hektor żegna się ze swoją żoną i synkiem.

5. W czasie bitwy Hektor pojedynkuje się z Ajaksem i zabija przeciwnika. Następuje zawieszenie broni, by pochować poległych.

6. Zeus zakazuje innym bogom ingerencji w walkę. Po zawieszeniu broni wybucha bitwa, w czasie której Trojanie spychają do Greków do ich okrętów.

7. Grecy proszą Achillesa, by wziął udział w bitwie, jednak ten odmawia. W nocy Odyseusz i Diomedes udają się do obozu Trojańczyków, gdzie mordują Dolona i sojuszników Trojan.

8. W kolejnej bitwie uczestniczy Agamemneon, jednak jest on ranny i musi opuścić pole bitwy. Achilles wysyła przyjaciela Patroklesa, by dowiedział się o rannych.

9. W kolejnym etapie bitwy Trojańczycy forsują mur i spychają ponownie Greków do samych okrętów. Kiedy sytuacja robi się groźna, Hera uwodzi i usypia Zeusa, by Grecy zdobyli przewagę.

10. Patrokles w zbroi Achillesa udaje się do walki. Wykazuje się on wielkim męstwem a dodatkowo Trojańczycy uciekają przed herosem. Jednak przy murach Troi ginie z ręki Hektora. Nad jego zwłokami Hektor i Menelaos walczy. Grekowi udaje się odzyskać ciało, jednak zbroję Achillesa przejmuje Hektor.

11. Achilles dowiadując się o śmierci Patroklesa, rozpacza i postanawia wziąć udział w walce i pomścić przyjaciela. Przedtem jego matka prosi Hefajstosa o wykucie wspaniałej zbroi i tarczy dla Achillesa.

12. Achilles przed bitwą godzi się z Agamemnonem. W czasie bitwy Achilles wpada w szał bitewny i ginie wielu Trojańczyków. W końcu Achilles dociera do murów Troi, gdzie czeka na niego Hektor, który jako jedyny nie schował się ma murami. Priam błaga syna, by wrócił do miasta, ten jednak decyduje się walczyć.

13. Nim Hektor przystąpił do walki, uciekał przed Achillesem i trzykrotnie okrążył mury miejskie. Dopiero po interwencji Ateny, która pod postacią jego brata Deifoba namawia go do walki, decyduje się stanąć w pojedynku z Achillesem. Achilles i Hektor walczą na włócznie, następnie miecze. W końcu Achilles dosięga go mieczem i śmiertelnie rani w szyję.

14. W gniewie Achilles przywiązuje ciało Hektora do rydwanu i objeżdża nimi mury Troi. Priam i Hekabe patrzą z rozpaczą, jak zostaje bezczeszczone ciało ich syna.

15. W obozie Greków odbywa się pogrzeb Patroklesa i igrzyska na jego cześć. Do Achillesa przybywa Priam i błaga o wydanie mu ciała syna. Achilles jest wzruszony jego ofiarnością i oddaje ciało Hektora.