„Pokot” to film kryminalny i thriller, którego akcja odbywa się w Kotlinie Kłodzkiej. W filmie poruszane są wątki ekologiczne, moralne i feministyczne. Są to tematy aktualne i rozpalające emocje społeczne. Reżyserki Agnieszka Holland i Katarzyna Adamik sięgnęły po literacki pierwowzór autorstwa noblistki Olgi Tokarczuk – powieść „Prowadź swój pług przez kości umarłych” – i stworzyły dzieło, które wywołało emocje zarówno wśród widzów, jak i krytyków. W artykule przybliżymy fabułę, obsadę filmu Pokot, kulisy jego powstania i odbiór, jaki zyskał w Polsce i na świecie.
„Pokot” – film Agnieszki Holland i Katarzyny Adamik na podstawie powieści Olgi Tokarczuk
Film Pokot powstał w 2017 roku, a jego premiera odbyła się na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie, gdzie zdobył Srebrnego Niedźwiedzia – nagrodę Alfreda Bauera za „film otwierający nowe perspektywy”. Już wtedy było jasne, że to produkcja wyjątkowa – niełatwa w odbiorze, jednak poruszająca i intrygująca.
Film opowiada historię Janiny Duszejko – emerytowanej inżynierki i nauczycielki, mieszkającej samotnie w Sudetach. Kobieta pasjonuje się astrologią, literaturą Williama Blake’a i przede wszystko kocha zwierzęta. Gdy w okolicy zaczynają ginąć lokalni myśliwi, Duszejko podejrzewa, że za ich śmiercią stoją… zwierzęta mszczące się za krzywdy wyrządzane im przez ludzi.
Pokot to tradycyjny zwyczaj zakończenia łowów, wyrażający szacunek myśliwych dla upolowanej zwierzyny. Upolowana zwierzyna na miejsce pokotu jest zwożona lub znoszona. Dla myśliwych jest to uczczenie polowania, dla niektórych może być epatowaniem śmiercią i cierpieniem zwierząt. Myśliwi i polowania w filmie są zarazem agresorami, jak i ofiarami tajemniczego mordercy.
Film Pokot – obsada i twórcy
W roli głównej wystąpiła znakomita Agnieszka Mandat, której kreacja została uznana za jedną z najlepszych w jej karierze. Obok niej na ekranie pojawili się:
- Wiktor Zborowski jako Matoga
- Jakub Gierszał jako Dyzio
- Patryk Szwichtenberg jako Wnętrzak
- Tomasz Kot jako Świętopełek
- Andrzej Grabowski jako komendant policji
- Borys Szyc jako myśliwy i biznesmen
- Miroslav Krobot jako sąsiad entomolog
„Prowadź swój pług przez kości umarłych” – literacka inspiracja
„Pokot” Agnieszka Holland stworzyła na podstawie powieści Olgi Tokarczuk „Prowadź swój pług przez kości umarłych”, wydanej w 2009 roku. To historia z pogranicza kryminału i filozoficznego eseju, która porusza temat relacji człowieka z naturą, okrucieństwa wobec zwierząt i społecznej obojętności. Olga Tokarczuk – laureatka literackiego Nobla – współtworzyła również scenariusz do filmu, dzięki czemu ekranizacja jest bliska literackiego pierwowzoru.
Fabuła „Pokotu” może wydawać się prosta, ale niesie ze sobą głęboki przekaz. To nie tylko opowieść o zagadkowych zgonach myśliwych – to przede wszystkim krytyka patriarchalnych struktur władzy, hipokryzji i ludzkiego egoizmu. W soczewce małego miasteczka widzimy osoby, które stanowią odbicie grup i konfliktów w całym społeczeństwie. Film ukazuje świat, w którym człowiek stawia się ponad naturą, a zwierzęta są bezbronnymi ofiarami. Janina Duszejko staje się głosem sprzeciwu – kobietą, która mówi „dość” i podejmuje walkę w imię sprawiedliwości.
Pokot – film, który dzielił i łączył
Recenzje i oceny filmu Pokot były zróżnicowane. Dla jednych – wybitne kino z ważnym przesłaniem. Dla innych – zbyt ideologiczne, zbyt jednostronne i stojące zbyt blisko lewicowych i ekologicznych upodobań. Portal Filmweb przyznał mu ocenę 6,9/10, a na IMDb film oceniany jest na poziomie 6,3/10.
Mimo różnych opinii jedno jest pewne – „Pokot” nie pozostawia obojętnym. To film, który prowokuje do dyskusji, porusza niewygodne tematy i zmusza do zastanowienia się nad relacją człowieka z naturą i wspólnej egzystencji.
Pokot film to nie tylko thriller kryminalny, ale też manifest ekologiczny i społeczna krytyka. Przekaz i artyzm literackiego dzieła Olgi Tokarczuk „Prowadź swój pług przez kości umarłych” został idealnie uchwycony. Dzięki znakomitej obsadzie filmu Pokot, reżyserii Agnieszki Holland i Katarzyny Adamik oraz wspaniałym zdjęciom, film zyskał status kultowego – nie tylko w Polsce, ale i na świecie.
