Czesław Miłosz jest jednym z najważniejszych poetów polskich. Oprócz twórczości literackiej był też prawnikiem, dyplomatą, historykiem literatury i
 tłumaczem. W 1980 roku został laureatem Nagrody Nobla, oprócz tego był kawalerem Orderu Orła Białego oraz wielu nagród literackich. Do jego najwybitniejszych dzieł zalicza się „Zniewolony umysł”, „Dolina Issy”, „Traktat poetycki” czy „Zdobycie władzy”.

Opracowanie wybranych utworów Czesława Miłosza

Który skrzywdziłeś

Utwór opowiada o despotyzmie, autor wiersza zwraca się do despoty. Miłosz nawiązuje do pochwalnej poezji dworskiej i ironicznie ją wykorzystuje, wytykając władcy jego wady. Wyrzuca mu krzywdzenie prostych ludzi, otaczanie się błaznami, mylenie dobra i zła. Mówi o tym, że choć wszyscy kłaniają się przed nim i przypinają mu medale to jednak poeta i historia go zapamięta takim, jakim był naprawdę. Narrator mówi do swojego adresata, że jego czyny będą spisane i nie będzie on otoczony chwałą jak dziś. Ostatnie wersy mówią o tym, że lepsza dla despoty byłaby samobójcza śmierć przez powieszenie, gdyż powinien on ugiąć się pod ciężarem winy .

Wiersz powstał w 1950 roku w Waszyngtonie i był odpowiedzią Miłosza na funkcjonowanie ówczesnych systemów totalitarnych.  Poeta wskazuje w nim na znamienną rolę poety, który głosi prawdę, nawet tą niewygodną dla totalitarnego władcy.

Wiara

Wiersz ten wchodzi w skład tryptyku (obok utworów „Nadzieja” i „Miłość”) i nawiązuje do „Hymnu i Miłości”. Podmiot liryczny opowiada o rzeczywistości, która ma charakter celowy i nic w niej jest jest przypadkowe. Człowiek powinien zaakceptować taki porządek świata i pokornie ufać w te zasady. Narrator wskazuje też, że człowiek stoi na równi z drzewami i kwiatami, jako część świata.

Nadzieja

Utwór składa się z trzech strof po 5,4,6 wersów z nieregularnymi rymami. Poeta mówi w wierszu o dwóch postawach względem poznania empirycznego. Pierwsza z nich zakłada nieomylność ludzkich zmysłów i wiarę w poznanie tego, co się widzi i słyszy. Druga postawa jest opozycyjna i zakłada omylność świata, którego poznajemy zmysłami. Dlatego też powinniśmy wierzyć duchowemu poznaniu i przekładać go nad zmysły. Pierwsza postawa reprezentuje racjonalizm, natomiast druga filozofię epoki romantyzmu. Miłosz przyznaje prym racjonalizmowi i poznaniu zmysłowemu, według niego ludzie wierzący w nieomylność zmysłów są godni podziwu i mający nadzieję.

Miłość

Wiersz opowiada o miłości, która polega na patrzeniu na ukochaną osobę jako kogoś obcego, czyli ciągłe jej poznawanie i zwracanie na nią swojej uwagi. Choć człowiek kochający zdaje sobie sprawę, że ukochana osoba jest jedną z wielu rzeczy we wszechświecie, to jest ona bardzo ważna dla niego, gdyż pozwala „sercu się leczyć”. Człowiek może nie rozumieć miłości lub nie zdawać sobie sprawy z celu, jaki ona spełnia, jednak nie przeszkadza mu to w dawaniu pełni tego uczucia.