Tomasz Morus był angielskim myślicielem, pisarzem i politykiem. Piastował on takie funkcje jak kanclerz królewski, tercjasz franciszkański i członek Izby Lordów. Jest on czczony przez anglikanów oraz jako święty przez Kościół Katolicki. Jego najsłynniejszym dziełem jest „Utopia”, która przedstawia fikcyjne królestwo na wyspie o idealnym ustroju politycznym.
Najważniejsze informacje o „Utopii”
– Utwór został wydany w 1516 roku.
– Pełny tytuł brzmi „Książeczka zaiste złota i niemniej pożyteczna jak przyjemna o najlepszym ustroju państwa i nieznanej dotąd wyspie Utopii”.
– Pierwszą utopię – idealne państwo stworzył Platon w swoim dziele „Państwo”.
– „Utopia” przedstawiała system polityczny socjalizmu, z demokratycznymi wyborami oraz hierarchicznym systemem społecznym.
– Utopia jest wizją lepszego społeczeństwa, oddającą ideały ówczesnej epoki. „Utopia” przedstawiała ustrój zupełnie różniący się od ówczesnych systemów politycznych w Europie. Przekazywał on ideały renesansowe oraz protestanckie, takie jak demokracja, równość wszystkich obywateli, cnota pracy, skromność oraz brak celibatu duchowieństwa.
– Państwo Utopia jest niemożliwe do zrealizowania w rzeczywistości, dlatego też Morus nie naciskał na wprowadzenie tych praw w rzeczywistości.
– Idealny ustrój ma jednak swoje cienie – wzmożona kontrola społeczna, brak własności prywatnej oraz równość obywateli przywołują skojarzenia z ustrojem komunistycznym, który został wprowadzony w XX wieku.
Najważniejsze cechy idealnego państwa Tomasza Morusa
1. Wyspa Utopia składa się z miast, z którego wybierani są 3 posłowie na obrady dotyczące całej wyspy. Również w obrębie miast obywatele wybierają swoich przedstawicieli. Najmniejszą jednostką jest rodzina, 30 rodzin wybiera jednego urzędnika, nad 10 urzędnikami sprawuje zwierzchność protofilarcha, a nad nimi jest książę.
2. Na wyspie nie ma własności prywatniej, jest tylko dobro wspólne, o które każda jednostka się troszczy.
3. Każdy człowiek pracuje na rzecz społeczności, jest przyuczana do zawodu, na który jest zapotrzebowanie. Jest sześciogodzinny dzień pracy.
4. W czasie wolnym obywatele są kontrolowani, by nie marnowali czasu na próżniactwo. Tak więc mają oni wtedy obowiązek rozwijać swoją wiedzę oraz umiejętności.
5. W idealnym państwie wszyscy byli równi wobec prawa, nie było niewolników (wyjątkiem byli jeńcy wojenni).
6. Prawo moralne w Utopii jest proste i klarowne, dzięki czemu każdy zna jego zasady. Jednak jest ono również surowe, np. za cudzołóstwo karze się śmiercią.
7. Na wyspie panuje tolerancja religijna i wolność wyznania, jedynie ateiści są wydalani z wyspy.