Adam Asnyk zaliczany jest do poetów pozytywistycznych. W swoich utworach propagował postulaty pracy u podstaw oraz postawy patriotycznej. W jego twórczości można znaleźć liczne sonety, wiersze oraz utwory dramatyczne.
Opracowanie wybranych wierszy A. Asnyka
Do młodych
Utwór ten jest nazywany manifestem pozytywistów i mówi on o wyzwaniach dla przyszłego pokolenia. W wierszu poeta wzywa młode pokolenie, by dążyli w życiu do realizacji koncepcji postępu, rozwoju i byli wierni naukowym metodom poznawania świata. Asnyk tym samym nawiązuje do filozofii Augusta Comte’a i jego wiary w postęp dziejowy dzięki rozwojowi myśli. Poeta jednocześnie ostrzega przed pozorną wiedzą, różnego rodzaju wierzeniami i mitami, które przeszkadzają w rozwoju nauki.Wzywa też młode pokolenie, by szanowali osiągnięcia romantyków oraz myślicieli oświecenia, gdyż ich dzieła należą do tradycji, którą należy szanować. Asnyk przypomina im, że podobnie jak każde pokolenie, oni także będą sądzeni i rozliczani ze swoich dokonań. Dlatego powinni starać się korzystać z dorobku poprzednich pokoleń i wzbogacając go swoimi dokonaniami.
Między nami nic nie było
Jest to wiersz miłosny, pełen rozgoryczenia i smutku spowodowanymi rozstaniem z ukochaną osobą. Na kształt utworu miały wpływ osobiste wydarzenia w życiu poety, kiedy to teściowie zniszczyli jego związek z Anielą Grudzińską. W wierszu podmiot liryczny przedstawia miłość platoniczną, która jest jednak niezwykle silna. W pierwszych trzech wersach poeta wspomina, że nic między nimi nie było i nic nie łączyło go z ukochaną. Jednak dalsza część wiersza jest antytezą tego stwierdzenia i poeta wymienia, że nic nie było oprócz wspólnych marzeń, spacerów po łąkach i lasach, w których obserwowali i zachwycali się przyrodą.
Limba
Głównym bohaterem utworu jest limba, drzewo które symbolizuje wyróżniającą się i wybitną jednostkę, która jest jednak niedoceniana przez otoczenie. Limba mimo przeciwności i niesprzyjających warunków wyrasta ponad inne drzewa i patrzy na nie z pogardą. Choć jest ona osamotniona, to ma poczucie swojej wyjątkowości i nie zamierza dopasować się do otoczenia. Taka postawa zbliża Asnyka do romantycznego postrzegania jednostki wybitnej.
Problematyka poezji Adama Asnyka
Poezja Adama Asnyka (1838–1897) stanowi ważne ogniwo między romantyzmem a pozytywizmem, łącząc nastrojowość i refleksyjność z racjonalnym spojrzeniem na świat. W jego wierszach często powracają motywy przemijania, śmierci i kruchości ludzkiego życia, ale także wiary w postęp, wiedzę i rozwój cywilizacji. Asnyk podejmował problematykę patriotyczną, odnosząc się do doświadczeń pokolenia po klęsce powstania styczniowego, z którego sam się wywodził. Jego poezja pełna jest tęsknoty za wolnością i jednocześnie wiarą w przyszłość narodu. Charakterystyczne dla twórczości Asnyka są też utwory filozoficzne, w których rozważał relację między nauką a religią, tradycją a nowoczesnością. W poezji miłosnej ukazywał delikatność uczuć, smutek niespełnienia i piękno natury. Dzięki harmonijnemu połączeniu refleksji i liryzmu, jego twórczość do dziś przemawia do czytelników jako świadectwo duchowych i historycznych dylematów XIX wieku.
Adam Asnyk
Adam Asnyk urodził się w 1838 roku w Kaliszu, a zmarł w 1897 roku w Krakowie. Był poetą, dramatopisarzem, publicystą i działaczem społecznym. Uczestniczył w powstaniu styczniowym, a doświadczenia tego czasu silnie wpłynęły na jego twórczość, która łączyła refleksję nad losem narodu z uniwersalnymi pytaniami o sens życia. Studiował m.in. w Paryżu i Heidelbergu, interesując się filozofią i naukami przyrodniczymi, co widoczne jest w jego poezji. Był autorem dramatów, takich jak Kiejstut czy Fiesco, ale największą sławę przyniosła mu liryka. Do najważniejszych zbiorów należą Sonety refleksyjne, Z nich czy Nad głębiami. Asnyk angażował się także w działalność polityczną i społeczną, zasiadając w Radzie Miejskiej Krakowa. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych poetów polskich drugiej połowy XIX wieku, łączącego w swojej twórczości romantyczne dziedzictwo z ideami pozytywizmu.